Mücteba Rahman Eurasia Group’un Avrupa bölümünün başkanı ve POLITICO Europe’da köşe yazarıdır. @Mij_Europe’da tweet atıyor.
Bu yıl Avrupa siyasetine yön verecek üç mali münakaşa var.
İlki, Avrupa Birliği’nin ABD Birleşik Devletleri’nin Enflasyon Azaltma Yasasına (IRA) iyi mi tepki verdiğiyle ilgili.
Burada, AB’nin devlet yardımı çerçevesinde bir düzeltim yapılması ihtimaller içindedir, sadece birçok üye ülke, bloğun yeni ortak borçlanma üstlenmesini de sağlayacak iki sütunlu bir yaklaşım için bastırıyor. Aksi takdirde, devlet yardımı kurallarının gevşetilmesinin orantısız bir halde Alman piyasasına yarar sağlayacağını ve bunun da bloğun tek pazarının – sözde eşit oyun alanı – temel ilkesini baltalayacağını savunuyorlar.
Bu bağlamda, Avrupa Komiseri Thierry Breton, komisyon üyeleri ve üye ülkelerin kendilerini temelde üç kampta konumlandırdığı bir “Egemenlik Fonu” önerdi: AB devlet yardımı kurallarının herhangi bir halde gevşetilmesini hakkaten desteklemeyen, sadece buna gerektiği benzer biçimde gidecek olan bir kamp. Gevşeme hedefli ve geçici olduğu sürece – yada ortak finansman (İskandinavlar); devlet yardımı çerçevesinin mühim seviyede gevşetilmesini destekleyen, sadece ortak borçlanmanın olmadığı bir saniye (Almanya); ve her ikisini de destekleyen üçüncüsü (Fransa).
Tamamı, şimal ve cenup içinde beklenmedik bir ittifak da dahil olmak suretiyle bazı mukaddes olmayan ittifaklara yol açtı – İtalya, daha çok ortak borçlanmanın masada olduğuna inanmadığı için İskandinavları destekliyor.
Sadece, daima olduğu benzer biçimde, Berlin’in tüm bunlardaki konumu anahtar olacaktır.
Almanya Şansölyesi Olaf Scholz, Almanya’nın üstün mali ateş gücünden kaygı duyan üye ülkeleri kazanmak için, ciddi bir halde yazları başlamış olacak olan AB bütçesinin ara dönem gözden geçirmesine onay vermek mecburiyetinde bırakıldı. Aksi takdirde, Başbakanlık öteki inatçı üye ülkelerden daha kalıcı esnek bir devlet yardımı rejimi mevzusunda antak kalma sağlamak için savaşım edebilir.
Ek olarak, ayrıca Almanya, finansman açığını kapatmak için bir takım önlemi arkasına aldı – mesela, mevcut Kurtarma ve Direnç (RRF) kredilerinde hemen hemen alınmamış kalan ortalama 136 milyar Euro’yu tekrardan kullanmak. IRA’ya karşı koymak için kullanılabilir. Avrupa Yatırım Bankası destekli krediler de siyaset karışımının bir parçası olabilir ve eşit şartları korumaya emin üye ülkelerin endişelerini hafifletebilir.
Sadece bunların hiçbiri kolay yada pürüzsüz olmayacak ve Oldukca Yıllı Mali Çerçevenin ciddi bir ara dönem gözden geçirmesi – ve bilhassa daha yaygın borçlanma – fikrine hem Almanya içinde hem de haricinde gerçek bir karşıcılık var.
Ülkenin maliye bakanı, Hür Demokratlardan (FDP) Christian Lindner buradaki en büyük rakiplerden biri. Koalisyon ortaklarına, bilhassa iç maliye politikası mevzusunda şimdiden birçok ödün vermiş olarak, hükümetin ek ortak borçlanma yapmama mevzusundaki anlaşmasına bağlı kalmasını sağlamak istiyor – hem Lindner hem de FDP’nin sağlam kamu maliyesinin savunucusu olarak güvenilirliği, bir kamu harcamalarında mühim artış.
Üye ülkelerin, RRF ödenekleri yöntemiyle halihazırda kendilerine akan tüm parayı sindirip sindiremeyeceği mevzusundaki endişeler ve enflasyonu artırmama arzusu da Almanya’nın endişelerine hakim.
Bununla beraber, ateşkes sona erdiğinde Ukrayna’yı tekrardan inşa etmek için daha yaygın borçlanmaya yönelik bir baskı da olacaktır. Üst düzey bir Fransız yetkilinin bana söylediği benzer biçimde: “Bu yıl bir noktada, AB’nin harp sonrası tekrardan yapılanma için en büyük miktarı ortaya koyması gerekecek.”
Bu hem de, Avrupa’yı Ukrayna görüşmeleriyle ilgili tutan mühim bir kaldıraç olarak görülüyor bundan dolayı AB, toprak ve güvenlik garantileri benzer biçimde temel asli sorunda ve irdelemenin anahtarı olacak Ukrayna reformu mevzusunda ABD’den oldukca daha azca güvenilirliğe haiz. AB üyelik umutları – geçen hafta Kiev’de meydana getirilen zirvenin gösterdiği benzer biçimde.
İlginç bir halde, Komisyon’un kendisini Ukrayna’da harp sonrası büyük bir mali tekrardan yapılanma görevi için konumlandırıyor olabileceğine dair bazı belirsiz işaretler var. G7 vesilesiyle çalışan bir sekretarya kısa sürede kurulmuştur ve Komisyon için mühim bir rol üstlenerek bu işi ilerletmekten görevli olacaktır.
Ek olarak, Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen’in Komisyonun kuvvetli Genel Müdürlüğü (DG) BÜTÇE’sini yöneten üst düzey Hollandalı yetkili Gert Jan Koopman’ı DG NEAR’ı devralması için görevlendirmesiyle Brüksel’de bilhassa iki mühim personel hamlesi dikkatleri üstüne çekti. AB’nin Ukrayna’ya genişlemesinin yönetiminden görevli olacak Komisyon’un. Buna paralel olarak, von der Leyen’in etkili ve elit kabine başkan yardımcısı Stéphanie Riso, BÜTÇE DG başkanı olarak Koopman’ın yerini aldı.
Bu hamleler dikkate kıymet bundan dolayı Koopman ve Riso, AB ekonomilerinin COVID-19 salgınından kurtulmasına destek olan, AB’nin 750 milyar avroluk devasa NextGenerationEU girişiminin arkasındaki mimarlardan ikisiydi.
Brüksel’de, Ukrayna’nın harp sonrası tekrardan yapılanma maliyetlerine ilişkin hususi tahminler şu anda 300 milyar Euro ile 1,5 trilyon Euro içinde değişiyor ve Rusya’nın Ukrayna’nın enerji altyapısını hedef almaya devam etmesi ışığında 600-700 milyar Euro makul bir sayı olarak görülüyor. Bu rakamın oldukca minik bir kısmını bile harekete geçirmek, AB bütçesi karşısında daha yenilikçi finans mühendisliği gerektirecek, bundan dolayı Koopman ve Riso’nun hamleleri garip.
Paris’teki hesap, Scholz’un Ukrayna için daha çok AB borçlanması fikrini desteklemekten başka seçeneği olmayacağı yönünde. Almanya içinde bile üst düzey yetkililer, Lindner’in Ukrayna üstünde daha azca baskı oluşturacağına inanıyor.
Son olarak, son büyük münakaşa, pandeminin başlangıcından bu yana askıya alınan AB’nin mali kaide kitabı, İstikrar ve Gelişme Paktı (SGP) reformuyla ilgili. Ve gelecek yıl yeniden yürürlüğe gireceği için, üye ülkeler şimdi salgın, Ukrayna’daki harp ve AB’nin RRF ile deneyimi göz önüne alındığında yeni kuralların ne olması icap ettiğini tartışıyorlar.
Geçen yıl, Komisyon, bloğun mali kurallarının büyük seviyede elden geçirilmesini teklif ederek, bu tarz şeyleri basitleştirmeyi ve büyük seviyede standartlaştırılmış borç azaltma yollarından geçici olarak uyarlanmış, ülkeye özgü olanlara geçmeyi ve hem de yapısal reformlarını da hesaba katmayı amaçlıyordu – ilkin bir yaklaşımı resmileştirdi. eski Komisyon Başkanı Jean-Claude Juncker tarafınca tanıtıldı.
Sadece Almanya, Komisyon’un değişikliklerinin daha saydam olduğuna ya da uyumluluğu mühim seviyede iyileştireceğine ve üye ülkelerin şu anda oluşturmuş oldukları yüksek borç seviyelerinin üstesinden gelmelerine destek olacağına inanmıyor.
Bu endişeleri gidermek için Komisyon, tavsiye edilen değişikliklerin, mesela İtalya’nın uyum yolu için ne anlama geleceğinin ergonomik sonuçlarına bakarak “gerçek dünya” simülasyonları çalıştırmaya başladı. Bu, sonraki münakaşa için anahtar olacaktır.
Daima olduğu benzer biçimde, Komisyonun değerlendirmesi siyasal olmasıyla birlikte teknik bir alıştırma olacak: İtalya’nın uyum yolu oldukca zorluysa, öteki düzeltim odaklı üye ülkelerin desteğini kaybedecekler; sadece oldukca gevşek davranırlarsa, Berlin’i kazanamayacaklar – her ne kadar yetkililer “Berlin’i kazanmak” için yapabilecekleri bir şey olduğuna ikna olmasalar da.
Maliye bakanları reformu önümüzdeki Salı günü yapacakları görüşmede tartışacaklar ve von der Leyen, Berlin’deki diğerlerinin oldukca daha karamsar olmasına ve bunun oldukca daha çok süre alabileceğine inanmasına karşın, bu yıl yasal değişimleri güvence altına alabileceği mevzusunda iyimserliğini koruyor. Hakikaten de, maliye bakanları ve AB liderleri bu ay bir noktada bir araya gelemezlerse, AB liderleri muhtemelen Mart sonunda Brüksel’deki toplantılarına müdahale etmek zorunda kalacaklar.
O halde risk, SGP reformunun, tüm üye ülkelerin reformun aciliyeti mevzusunda aynı fikir olduğu sadece hiçbirinin iyi mi olması gerektiği mevzusunda anlaşamadığı bir siyaset tartışmasına dönüşmesi ve bundan dolayı irdelemenin takılıp kalmasıdır.
Yeni kurallar üstünde anlaşamayan AB, o süre kendisini eşit derecede çekici olmayan iki seçenek içinde sıkışıp bulabilir: AB mali kurallarını gelecek yıl yeniden askıya almak yada eskilerini varsayılana çevirmek. Ve reformun kendisi benzer biçimde, bu da çözülmesi kolay bir siyasal münakaşa olmayacak.